Πολλές φορές αναρωτήθηκα, αρχής γενομένης εν έτει 1963, τότε που στη εβδόμη Γυμνασίου διδαχθήκαμε την Ευρωπαϊκή ιστορία, γιατί η κοινωνικοπολιτική επανάσταση έγινε στο Παρίσι και όχι στο Βερολίνο ή στο Λονδίνο ή σε οποιαδήποτε άλλη μεγάλη πόλη. Η απάντηση που εισπράτταμε ήταν ότι η γενεσιουργός αιτία ήταν ο διαφωτισμός που αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στη Γαλλία. Η αμφισβήτηση έγκειται στο γεγονός ότι ο διαφωτισμός δεν έπνευσε ούτε καν στο προαύλιο των ανακτόρων των Βερσαλλιών, όπως έγινε επί Φρειδερίκου Β΄ του Μέγα στο Βερολίνο ούτε άγγιξε το πλήθος, αλλά κάποιους ξεχωριστούς ανθρώπους όπως ο Δαντόν, ο Μιραμπό, ο Μαράς, ο Ροβεσπιέρος που τέθηκαν επικεφαλής της Γαλλικής Επανάστασης..Αλλά ας δούμε πως ξεκίνησε η Γαλλική Επανάσταση. Όταν ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ συγκάλεσε επιτέλους μια συνέλευση των τριών τάξεων -της αριστοκρατίας, του κλήρου και των αστών - για να τον συμβουλέψουν πως θα αποκαθιστούσε την οικονομία του κράτους οι προτάσεις και οι αξιώσεις των εκπροσώπων των τάξεων δεν του άρεσαν με αποτέλεσμα να πει στον τελετάρχη να τους δώσει εντολή να αποχωρήσουν. Όταν όμως αυτός προσπάθησε να το κάνει ακούστηκε η παθιασμένη φωνή του Μιραμπό: Να πάτε να πείτε του κυρίου σας ότι έχουμε συγκεντρωθεί εδώ με τη βούληση του λαού και δεν θα φύγουμε παρά μόνο με τη δύναμη της ξιφολόγχης . Στα 1776, πενήντα περίπου χρόνια πριν τη Γαλλική Επανάσταση, στην τότε συνομοσπονδία της Αμερικής έγινε διακήρυξη για τα ιερά ανθρώπινα δικαιώματα της ελευθερίας και της ισότητας έναντι του νόμου ως θεμελιακές αρχές του νέου κράτους. Στις φυτείες τους όμως εξακολουθούσαν να έχουν νέγρους σκλάβους να δουλεύουν.
 |
| Πίνακας του Ντελακρουά: «Η Ελευθερία οδηγεί το Λαό» |
Τα σύμβολα της Γαλλικής Επανάστασης είναι γυναίκες από μάρμαρο ή μπρούντζο, με σφριγηλά γυμνά στήθη, κόκκινα σκουφιά και σημαίες που κυματίζουν στον αέρα. Η Επανάσταση διατύπωσε τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη ο μισός όμως πληθυσμός δηλαδή ο γυναικείος έμεινε εκτός. Όταν η επαναστάτρια Ολυμπία ντε Γκουζ πρότεινε τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων της Γυναίκας και της Πολίτισσας, φυλακίστηκε, το Επαναστατικό Δικαστήριο την καταδίκασε και η γκιλοτίνα της έκοψε το κεφάλι. Η Συμβατική, το επαναστατικό Συμβούλιο, είχε καταργήσει όλες τι γυναικείες πολιτικές οργανώσεις και είχε απαγορεύσει στις γυναίκες να συζητούν με τους άνδρες σαν ίσος προς ίσο. Οι συντρόφισσες της Ολυμπίας ντε Γκουζ κλείστηκαν στο φρενοκομείο. Λίγο μετά την εκτέλεση της, ήρθε η σειρά της Μανόν Ρολάν. Η Μανόν ήταν σύζυγος του υπουργού Εσωτερικών, αλλά ούτε αυτό την έσωσε.
Ο Γάλλος όμως Πολιτειολόγος Αλεξίς ντε Τοκβίλ, που φυλακίστηκε από το Ναπολέοντα τον Γ΄ για τις αιρετικές του απόψεις για την εποχή του κατά τη διάρκεια δηλαδή της τρίτης γαλλικής επανάσταση του 1848, πρέσβευε στη λειτουργία και δράση των θεσμών που θα υλοποιούσαν τις διακηρύξεις ισότητα, αδελφοσύνη, ελευθερία . Σε αντίθετη περίπτωση οι διακηρύξεις μένουν κέλυφος αβγού κενού περιεχομένου. Στις μέρες μας σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου στον τομέα των Πολιτικών Επιστημών η μελέτη των απόψεων και η εμβάθυνση στις σκέψεις του Τοκβίλ κατέχουν πρωταρχική θέση στην κατανόηση τους.
Ήδη από το 1740 ο Φρειδερίκος Β΄ είχε καταργήσει τη βάρβαρη πρακτική των βασανιστηρίων, απήλλαξε τους αγρότες από μερικά δυσβάσταχτα καθήκοντα απέναντι στους αφέντες τους και φρόντισε όλοι οι άνθρωποι στο κράτος τους, από τους φτωχούς ως τους πιο ισχυρούς, να έχουν την ίδια μεταχείριση τα δικαστήρια.
Στην Αγγλία δε ρίζωσε ποτέ ο μαρξισμός και μάλιστα ήταν η μοναδική χώρα που δέχθηκε τον Μαρξ το 1865 όταν αυτός διώχθηκε από τη Γερμανία, από τη Γαλλία δυο φορές και το Βέλγιο. Οι Άγγλοι δεν ασχολούνται με υποθέσεις αλλά με τη δραστηριότητα εκείνη που στην πράξη μπορεί να τους κάνει υπερήφανους για τη χώρα τους. Στη αγγλική πολιτική προέχει η ενεργοποίηση των θεσμών που προστατεύουν το δίκαιο και όχι η επανάπαυση και η αδράνεια των διακηρύξεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου